[Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.03.23"] [Round "1"] [White "Petrosian, Tigran V"] [Black "Botvinnik, Mikhail"] [Result "0-1"] [ECO "E35"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "80"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. d4 Nf6 2. c4 e6 3. Nc3 Bb4 4. Qc2 d5 5. cxd5 exd5 6. Bg5 h6 7. Bxf6 (7. Bh4 c5 $13) 7... Qxf6 8. a3 Bxc3+ (8... Ba5 $6 9. b4 Bb6 10. e3 $16) 9. Qxc3 c6 10. e3 O-O 11. Ne2 Re8 $1 12. Ng3 $6 (12. Nf4 $4 Qxf4) (12. Nc1 {/\ Nd3-c5}) 12... g6 $1 {/\ 13...h4-h5} 13. f3 $2 (13. Bd3 $5 h5 14. Ne2 {15.b4, a4}) 13... h5 $10 14. Be2 Nd7 15. Kf2 (15. O-O h4 16. Nh1 Qg5 17. e4 dxe4 18. fxe4 Rxe4 19. Bc4 Nf6 $17) 15... h4 16. Nf1 Nf8 17. Nd2 Re7 18. Rhe1 Bf5 $15 19. h3 $6 (19. Nf1 $5) (19. b4 $5) 19... Rae8 20. Nf1 Ne6 21. Qd2 (21. Bd3 $6 c5 $1 22. Bxf5 cxd4 23. exd4 Qxf5 24. Re5 Qf4 25. Rae1 Rc7 $1 $19 {(26.Qe3 Rc2 27.Re2 Rxe2+ 28.Kxe2 Nxd4+ -+)}) 21... Ng7 $2 {>=} (21... Ng5 $1 22. Kg1 Bxh3 $1 23. gxh3 Nxh3+ 24. Kh1 (24. Kh2 Rxe3 $1 25. Nxe3 Qf4+ 26. Kh1 Nf2+ 27. Kg1 Qg3+ 28. Kf1 Nh3 29. Bd1 Qg1+ 30. Ke2 Nf4# {#}) 24... Qg5 $1 25. Kh2 Qg1+ 26. Kxh3 Rxe3 27. Kxh4 R8e4+ 28. fxe4 (28. Kh3 g5 $19) 28... g5+ $19) (21... Ng5 $1 22. Qd1 Bxh3 $1 23. gxh3 Ne4+ $1 24. Kg2 Qg5+ 25. Kh2 Nf2 26. Qd2 Rxe3 27. Bd1 Qf4+ 28. Kg2 Nxd1 29. Raxd1 Qxf3+ 30. Kg1 Re2 31. Rxe2 Rxe2 32. Qg5 Qf2+ 33. Kh1 Rxb2 $19) 22. Rad1 Nh5 23. Rc1 Qd6 24. Rc3 Ng3 25. Kg1 (25. Nxg3 hxg3+) 25... Nh5 (25... Nxf1 26. Bxf1) 26. Bd1 Re6 27. Qf2 Qe7 28. Bb3 (28. f4 $5 {/\ Nf1-h3-f3(g4)-e5} ) 28... g5 29. Bd1 $2 (29. e4 $5 Nf4 30. Qd2 {31.Rce3!?}) 29... Bg6 30. g4 $2 { Petrosian} (30. Bc2 $5 $17) 30... hxg3 31. Nxg3 Nf4 $1 32. Qh2 (32. Qf1 c5 33. dxc5 d4 34. Rb3 dxe3 $19) 32... c5 (32... Nd3 $1 $19 33. Re2 Rxe3) 33. Qd2 c4 34. Ba4 b5 $1 35. Bc2 (35. Bxb5 $5 Rb8 36. Ba4 Nd3 $19) 35... Nxh3+ 36. Kf1 Qf6 37. Kg2 Nf4+ 38. exf4 Rxe1 39. fxg5 Qe6 40. f4 Re2+ $1 0-1 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.03.25"] [Round "2"] [White "Botvinnik, Mikhail"] [Black "Petrosian, Tigran V"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "D27"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "70"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. d4 d5 2. c4 dxc4 3. Nf3 Nf6 4. e3 c5 5. Bxc4 e6 6. O-O a6 7. a4 Nc6 8. Qe2 cxd4 9. Rd1 Be7 (9... d3) 10. exd4 O-O 11. Bg5 Nd5 12. Bxe7 Ncxe7 13. Ne5 Bd7 ( 13... b6 {/\ 14...Bb7}) 14. Nd2 Bc6 15. Ne4 Nf4 16. Qf3 Bxe4 17. Qxe4 Nfd5 18. Ra3 Rc8 19. Rh3 Ng6 20. Bxd5 exd5 21. Qf5 Qd6 $2 {>=} (21... Qa5 {/\ ...Qd2, e. g.} 22. Qh5 h6 23. Nxg6 fxg6 24. Qxg6 Qd2 $1) 22. Rb3 $1 (22. Nxf7 $2 Qf4 $19) 22... Rc7 23. g3 b6 $2 (23... Nxe5 24. dxe5 Qe6 25. Qxe6 fxe6) (23... Ne7 24. Qf4 f6 {/\ 25...f6, ...Rc4} 25. Nd3) 24. Re1 Ne7 25. Qf4 Rc2 26. Nd3 Qd8 27. Qg5 Nc8 28. Qxd8 $2 (28. Qe5 $1 $16 {/\ 29.Nf4} Rc7 29. Re3 (29. Kg2)) 28... Rxd8 29. a5 bxa5 30. Rb8 Rf8 $1 $10 31. Ra1 Ne7 32. Rxf8+ Kxf8 33. Rxa5 Rd2 34. Rxa6 Rxd3 35. Ra8+ Nc8 1/2-1/2 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.03.27"] [Round "3"] [White "Petrosian, Tigran V"] [Black "Botvinnik, Mikhail"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "E18"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "172"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. d4 Nf6 2. Nf3 e6 3. g3 b6 4. Bg2 Bb7 5. c4 Be7 6. O-O O-O 7. Nc3 Ne4 8. Nxe4 (8. Qc2 Nxc3 9. Qxc3 $10) 8... Bxe4 9. Ne1 Bxg2 10. Nxg2 d5 11. Qa4 $1 c5 12. Be3 Qd7 {>=} (12... cxd4 13. Bxd4 dxc4 14. Qxc4 Qc8) 13. Qxd7 Nxd7 14. cxd5 exd5 15. Nf4 Nf6 16. dxc5 bxc5 17. Rac1 d4 18. Bd2 a5 19. Nd3 Nd7 20. e3 $1 dxe3 21. Bxe3 Rab8 22. Rfd1 a4 $1 {XPb2} 23. Kg2 h6 24. Rd2 Rb5 25. Nf4 Nf6 26. Kf3 Rfb8 27. Nd3 Nd7 28. Bf4 R8b7 29. Be3 f6 $2 {>=} (29... Bf6) 30. h4 h5 31. Rc4 Nb6 32. Rcc2 c4 (32... Nd7 33. Nf4) 33. Bxb6 cxd3 34. Rc8+ Kf7 35. Bd4 $16 g5 $1 $36 36. Rc4 Rb4 37. Rxb4 Rxb4 38. Bc3 Rc4 39. hxg5 fxg5 40. Rxd3 Bf6 41. a3 h4 42. gxh4 Bxc3 43. Rxc3 Rxh4 44. Rc5 Kf6 45. Rb5 Rf4+ 46. Ke3 Rh4 47. Rb4 Ke5 48. Kd3 (48. Rxh4 $10) 48... Ke6 49. Rb5 Kf6 50. Ke2 Re4+ 51. Kf1 Rh4 52. Kg2 Rg4+ 53. Kh2 Rh4+ 54. Kg2 Rg4+ 55. Kh3 Rh4+ 56. Kg3 Rd4 57. Kf3 Rf4+ 58. Ke3 Rh4 59. Rb8 Ke6 60. Re8+ Kf6 61. Kd2 Kf7 62. Re3 Rf4 63. f3 Rh4 64. Kc3 Rh3 65. Kd4 Rh2 66. b4 axb3 67. Rxb3 Ke6 68. Kc5 Kd7 69. Kd5 Re2 {>=} (69... Kc7) 70. a4 (70. Rb7+ Kc8 71. Rf7 Ra2 72. Kc6 Kb8 $10) 70... Kc7 71. a5 Ra2 72. Rb5 Ra4 73. Ke5 g4 74. f4 g3 75. Rb3 Rxa5+ 76. Ke6 Ra6+ 77. Ke7 Rg6 78. Rc3+ Kb6 79. Rc1 g2 80. Rg1 Kc7 81. f5 Rg3 82. f6 Re3+ 83. Kf7 Rg3 84. Ke6 Re3+ 85. Kf5 Rg3 86. f7 Rf3+ 1/2-1/2 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.03.30"] [Round "4"] [White "Botvinnik, Mikhail"] [Black "Petrosian, Tigran V"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "A35"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "48"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. c4 c5 2. Nc3 Nc6 3. Nf3 g6 4. e3 (4. d4 cxd4 5. Nxd4 Bg7 6. Nc2 Bxc3+ $1 { Polugayevsky-Averbakh, 1960}) 4... Nf6 5. d4 cxd4 6. exd4 d5 7. cxd5 Nxd5 8. Qb3 $1 Nxc3 (8... Nb6 9. d5) 9. Bc4 $1 e6 (9... Bg7 10. Bxf7+ Kf8 11. bxc3 Na5 12. Qd5 $1) (9... Nd5 10. Bxd5 e6 11. Bxc6+ bxc6 12. O-O) 10. bxc3 Bg7 (10... Na5 11. Bb5+ Bd7 12. Qa4 Nc6 13. d5 $1 exd5 14. O-O $40) 11. Ba3 Bf8 12. Bc1 Bg7 13. Bb5 Bd7 14. Ba3 Bf8 15. Bxf8 (15. O-O Bxa3 16. Qxa3 Qe7 17. Qb2 { (/\ c3-c4, d4-d5); 17.Qc1 0-0 18.Qh6 Qf6 19.Ng5 Qg7 20.Qh4; >=}) (15. O-O Na5 $1 16. Qa4 Bxa3 17. Bxd7+ Qxd7 18. Qxa3 Nc4 19. Qb4 Rc8 20. Ne5 a5 $1) 15... Kxf8 16. O-O Kg7 17. Be2 b6 18. c4 Qf6 19. Qe3 Rhe8 20. Ne5 Rad8 21. Rad1 Qe7 22. c5 (22. f4 f6 23. Nd3 Qd6 $13) 22... Nxe5 23. Qxe5+ Qf6 24. cxb6 axb6 1/2-1/2 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.04.01"] [Round "5"] [White "Petrosian, Tigran V"] [Black "Botvinnik, Mikhail"] [Result "1-0"] [ECO "D94"] [Annotator "ChessBase"] [PlyCount "95"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "100 Jahre Schach"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "2000.04.19"] [SourceVersion "1"] [SourceVersionDate "2000.04.19"] [SourceQuality "1"] {Nach missglücktem Auftakt (Botvinnik hatte gleich die erste Partie mit den schwarzen Steinen gewonnen) kam Petrosian mit dieser Partie zum Ausgleich.} 1. c4 g6 2. d4 Nf6 3. Nc3 d5 4. Nf3 Bg7 5. e3 O-O 6. Be2 $5 dxc4 ({Als beste Fortsetzung gilt} 6... c5) 7. Bxc4 c5 8. d5 e6 (8... a6 $5) (8... Nbd7) 9. dxe6 Qxd1+ 10. Kxd1 Bxe6 11. Bxe6 fxe6 {[%mdl 4096] Bis zu einem "richtigen" Vorteil für Weiß ist es noch weit, doch der Bauer e6 ist auf Dauer schwach.} 12. Ke2 Nc6 ({Es gab nur eine Chance für} 12... Nd5 $5 {Nach} 13. Nxd5 exd5 14. Rd1 Rd8 15. Ng5 Na6 16. Ne6 Rd7 17. Nxg7 Kxg7 {sollte das Gleichgewicht noch gewahrt sein.}) 13. Rd1 Rad8 ({Mit} 13... Kf7 $5 {konnte Schwarz den Pe6 per König decken, doch ein kompletter Ausgleich ist damit nicht mehr möglich.}) 14. Rxd8 Rxd8 15. Ng5 Re8 16. Nge4 Nxe4 17. Nxe4 $14 b6 18. Rb1 Nb4 19. Bd2 $1 Nd5 (19... Nxa2 $2 20. Ra1 Nb4 21. Bxb4 cxb4 22. Rxa7 Bxb2 23. Rb7 $16) 20. a4 Rc8 21. b3 Bf8 {überdeckt das Feld d6 und bereitet damit c5-c4 vor.} 22. Rc1 Be7 $6 {Schwarz sollte mit} (22... Rb8 {aus der c-Linie gehen, um den folgenden Vorstoß zu unterbinden. Weiß steht aber auch dann etwas besser und kann dieses Endspiel eine Ewigkeit kneten.}) 23. b4 $1 c4 $1 ({Nach z.B.} 23... Rc7 24. bxc5 bxc5 25. Kd3 {hat Weiß Einbruchsmöglichkeiten und Spiel gegen nun zwei schwache Bauern.}) 24. b5 Kf7 $2 ({Erforderlich war} 24... Ba3 $1 25. Rc2 c3 $1 26. Bxc3 Bb4 27. Kd2 Rc4 28. Bxb4 Rxe4 29. Bd6 Rxa4 {, doch dass Schwarz hier Ausgleich hat (Averbakh) darf bezweifelt werden. Die schlechte schwarze Königsstellung springt ja förmlich ins Auge.}) 25. Bc3 $1 Ba3 26. Rc2 Nxc3+ 27. Rxc3 Bb4 28. Rc2 Ke7 (28... e5 29. Nd2 c3 30. Ne4 Ke6 31. f3 h6 32. Kd3 Rd8+ 33. Kc4 Rd2 34. Kb3 Rxc2 35. Kxc2 Kd5 36. Kd3 $1 c2 37. Kxc2 Kc4 38. Nd2+ $1 Bxd2 39. Kxd2 $18 {(Tal)}) 29. Nd2 $1 c3 (29... Bxd2 30. Kxd2 Kd6 31. Kc3 Kc5 32. Rd2 $1 $18) 30. Ne4 Ba5 31. Kd3 Rd8+ 32. Kc4 Rd1 (32... Rd7 33. Kb3 $18) 33. Nxc3 Rh1 $6 {Auch die Chance ins Turmendspiel überzugehen gibt es nur einmal:} ({Eine mögliche, aber keineswegs forcierte Variante ist diese:} 33... Bxc3 34. Kxc3 Rh1 35. h3 Kd7 36. Kd4 Ra1 37. Rc4 Ra2 38. Ke5 Rxf2 39. Rf4 Rxf4 40. exf4 Ke7 41. g4 Kf7 42. g5 Ke7 43. h4 $18) 34. Ne4 $1 Rxh2 35. Kd4 Kd7 36. g3 Bb4 37. Ke5 Rh5+ 38. Kf6 Be7+ 39. Kg7 e5 40. Rc6 $1 Rh1 41. Kf7 $1 Ra1 42. Re6 Bd8 43. Rd6+ Kc8 44. Ke8 Bc7 45. Rc6 Rd1 (45... Rxa4 46. Nc3 {/\ 47.Nd5 +-} ) 46. Ng5 Rd8+ 47. Kf7 Rd7+ 48. Kg8 {Quelle: Suetin "Schachstrategie der Weltmeister"} 1-0 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.04.03"] [Round "6"] [White "Botvinnik, Mikhail"] [Black "Petrosian, Tigran V"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "D27"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "54"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. d4 d5 2. c4 dxc4 3. Nf3 Nf6 4. e3 e6 5. Bxc4 c5 6. O-O a6 7. a4 Nc6 8. Qe2 Be7 9. dxc5 Bxc5 10. e4 Ng4 11. Bf4 (11. e5 Nd4) 11... Qf6 {XPe5} 12. Bg3 Nge5 13. Nxe5 Nxe5 14. Nd2 O-O 15. Rad1 (15. Rfd1 $142) 15... b6 16. Qh5 Nxc4 (16... Bd4) 17. Nxc4 a5 18. Ne5 (18. Be5 $142 Qg6 (18... Qe7 19. Bd6 Bxd6 20. Nxd6 e5 21. Rd3 f6 $10) 19. Qxg6 hxg6 20. Bd6 $14) 18... Qe7 $1 19. Rd2 (19. Bf4 f6 20. Nd3 e5 21. Nxc5 Qxc5 22. Be3 Qb4) 19... f6 20. Nd3 e5 21. Nxc5 $1 {^-} Qxc5 22. Qd1 Be6 {/\ 23...Qb4, 24...Qxe4, 24...Bb3} 23. Re1 Rac8 24. h3 Qb4 25. Re3 Rc4 26. b3 (26. f3 Qc5 27. Kf2 Rc1 28. Qe2 Bc4 $19) 26... Rc6 27. Kh2 b5 { [Averbakh]} 1/2-1/2 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.04.06"] [Round "7"] [White "Petrosian, Tigran V"] [Black "Botvinnik, Mikhail"] [Result "1-0"] [ECO "A21"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "103"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. c4 g6 2. Nf3 Bg7 3. Nc3 e5 4. g3 Ne7 5. Bg2 O-O 6. d4 $1 exd4 7. Nxd4 Nbc6 8. Nxc6 Nxc6 9. O-O d6 10. Bd2 $1 Bg4 $1 11. h3 Be6 12. b3 Qd7 13. Kh2 Rae8 $2 {>=} (13... Ne7 14. Bxb7 Bxh3) 14. Rc1 f5 15. Nd5 Kh8 16. Be3 Bg8 17. Qd2 Nd8 18. Rfd1 Ne6 19. Nf4 Nxf4 20. Bxf4 Qc8 21. h4 Re7 22. Bf3 Bf7 23. Qa5 $1 Be8 24. c5 $1 d5 25. Bd6 $1 Qd7 26. Bxe7 Qxe7 27. Rxd5 (27. e3 $1 d4 28. Re1 $1) 27... f4 28. Qd2 Bc6 29. Rd3 Bb5 30. Rd4 fxg3+ 31. fxg3 Bxd4 32. Qxd4+ Qg7 33. Qxg7+ Kxg7 34. Rc2 Re8 (34... Rb8 35. c6 $1 b6 36. Rd2 Rf8 37. a4 Ba6 38. Rd7+ Rf7 39. Bd5 $18) 35. Kg2 Kf6 36. Kf2 Bc6 37. Bxc6 bxc6 38. Rc4 Ke5 39. Ra4 Ra8 40. Ra6 Kd5 41. b4 Kc4 42. a3 Kb5 43. Ra5+ Kc4 44. Ke3 a6 45. Kf4 Kd5 46. Kg5 Re8 47. Rxa6 Rxe2 48. Ra7 Re5+ 49. Kf4 Re7 50. Rb7 Ke6 51. a4 Kd7 52. Rb8 1-0 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.04.08"] [Round "8"] [White "Botvinnik, Mikhail"] [Black "Petrosian, Tigran V"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "D27"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "109"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. d4 d5 2. c4 dxc4 3. Nf3 Nf6 4. e3 e6 5. Bxc4 c5 6. O-O a6 7. a4 Nc6 8. Qe2 Be7 (8... cxd4 $5) 9. dxc5 Bxc5 (9... Ne4 10. Rd1 Qc7 11. Nd4 Nxc5 12. Nxc6 bxc6 (12... Qxc6 13. Bb5 axb5 14. axb5 Rxa1 15. bxc6 Rxb1 16. b4 $1 Rxb4 17. Ba3 $18) 13. b4 Nd7 (13... Ne4 14. Bb2 O-O 15. Bd3 Nf6 16. Nd2 Rb8 17. Nc4 $16) 14. Bb2 O-O 15. Nd2 Bxb4 16. Qg4 Ne5 17. Qg3 f6 18. Ne4 Kh8 19. Bxe5 Qxe5 20. Qxe5 fxe5 21. Ng5 $16) 10. e4 Ng4 11. e5 (11. Bf4 Qb6 $15 {(6)}) 11... Nd4 12. Nxd4 (12. Qe4 $2 Nxf3+ 13. gxf3 Nxf2 $19) 12... Qxd4 13. Na3 $1 {(/\ 14.Nc2, 14.h3.)} Bxa3 $1 (13... Nxe5 $6 14. Be3 Qd6 15. Rfd1 Qc7 16. Bxc5 Qxc5 17. Bb5+ $1 axb5 18. Rac1 Nc4 (18... Qe7 19. Qxe5 $16) 19. Nxb5 $16 {; 14.b4!? Nxc4 15. Nxc4 Qxa1 16.bxc4+/-; 14.Rd1 Bg4;}) 14. Rxa3 Nxe5 15. b3 $1 (15. Rd1 Qg4 (15... Qxc4 16. Qxe5 O-O 17. Bh6 Qg4 18. Rad3 Qg6 (18... f6 19. Qc7) 19. Bxg7) 16. Qc2 (16. f3 Qf5) 16... Nxc4 (16... Qxc4 17. Rc3) (16... Bd7 17. Be2) (16... O-O 17. Be2 Qf5 18. Qc7) 17. Rg3 Qh5 18. Rg5 Qh4 19. Rxg7 {/\ 20.Bg5}) (15. Rg3 $5 Nxc4 16. Rg4 Qc5 (16... Qf6 17. Bg5 $1) 17. Rxc4 Qe7 18. Be3 $16) 15... Qc5 $1 ( 15... Nxc4 16. bxc4 O-O 17. Rg3 f6 18. Bh6 Rf7 19. Rd1 Qb6 20. Qb2 $1 Qc7 21. Rxg7+ Rxg7 22. Qxf6 $18) 16. Ra2 $6 (16. Bb2 Nxc4 (16... f6 17. Qh5+ g6 18. Qh6 ) 17. bxc4 Bd7 18. Rg3 O-O-O 19. Rxg7 $14) 16... Nxc4 17. bxc4 Bd7 18. Ba3 Qf5 19. Rd2 {/\ 20.Rd5} (19. Qd2 f6 {e.g.} 20. Qb4 O-O-O) 19... Bc6 (19... O-O-O $6 20. Be7 Rde8 21. Bd6 $40) 20. Re1 h5 $1 (20... f6 $6 21. g4 $1 $18) (20... Rd8 21. Red1 $1 $16) 21. Qe3 $5 {/\ 22.Rd5! Bxd5 23.Qc5 Qf6 24.cxd5+/-} f6 $1 ( 21... Rh6 22. Rd5 (22. Qb6 Rg6 23. Qc7 Rxg2+ 24. Kf1 Rg1+ 25. Kxg1 Qg5+ 26. Kf1 )) 22. Qxe6+ Qxe6 23. Rxe6+ Kf7 24. Re7+ Kg6 25. a5 Rad8 (25... Rhe8) 26. Bd6 Rhe8 27. Rxe8 (27. Re3 Rxe3 28. fxe3 Re8 29. Kf2 $10) 27... Rxe8 28. f3 Re1+ 29. Kf2 Ra1 30. Bb4 Rb1 31. Ba3 Rb3 32. Bd6 Rc3 33. Rd4 (33. c5 $142 Ra3 (33... h4 34. h3 Bb5) 34. Bc7) (33. Bc7 $5 Rxc4 34. Bb6 $10) 33... Rc2+ 34. Kg3 Bd7 35. h4 Be6 36. c5 Bc4 {/\ 37...Bf1-/+} 37. Kf4 Bb5 38. g4 Rc3 $17 39. Re4 Bc6 40. Re3 Rc4+ 41. Kg3 Ra4 42. Bc7 hxg4 43. fxg4 Bd7 44. Bf4 $1 (44. h5+ Kf7) 44... Kf7 (44... Rxa5 $2 45. Re7 Ra3+ (45... Bc6 46. h5+ Kh7 47. h6 $10) 46. Be3 Bc6 47. h5+ Kh7 48. h6 $10) 45. Rb3 $3 $10 (45. h5 Rxa5 46. Bd6 Be6 47. g5 fxg5 48. Rf3+ Ke8 49. Re3 Kd7 50. Re5 Ra3+ 51. Kf2 g4 52. Rg5 Rf3+ {/\ 53... Rf7 -/+/-+}) 45... Bc8 46. g5 fxg5 $2 (46... Rxa5 47. gxf6 gxf6 $1 $15) 47. hxg5 $10 Rxa5 48. Be3 Kg6 49. Rb6+ Kf5 50. c6 bxc6 51. Rxc6 Ra3 52. Rc5+ (52. Rxc8 Rxe3+ $19) 52... Kg6 (52... Ke4 53. Rxc8 Rxe3+ 54. Kg4 $10 {(?g7)}) 53. Rc6+ Kh5 54. Kf4 Ra4+ 55. Kg3 1/2-1/2 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.04.13"] [Round "9"] [White "Petrosian, Tigran V"] [Black "Botvinnik, Mikhail"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "E08"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "110"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. c4 e6 2. g3 d5 3. Bg2 Nf6 4. Nf3 Be7 5. O-O O-O 6. d4 Nbd7 7. Qc2 c6 8. Bf4 (8. Nbd2) 8... Ne4 9. Nc3 (9. Nfd2 $5 g5 10. Be3 f5 11. Nxe4 fxe4 12. f3 $16) 9... g5 $1 10. Bc1 f5 11. b3 Bf6 (11... Nd6 $5 12. Ne5 Nxe5 13. dxe5 Nf7) 12. Bb2 Bg7 (12... Qe7 {/\ 13...Qg7}) (12... g4 13. Nxe4 gxf3 $4 (13... fxe4 14. Ne5) 14. Nxf6+ $18) 13. Rad1 Rf7 14. Nxe4 $1 fxe4 15. Ne1 Nf8 16. f3 exf3 17. Bxf3 $2 (17. Nxf3 $142 Ng6 18. e4 g4 19. Ne5 Nxe5 20. dxe5 Rxf1+ 21. Rxf1 $16) 17... Bd7 18. Nd3 Be8 19. Qc1 (19. Ne5 $5 Rf5 20. e4 $14) 19... Rc8 20. Qe3 Rcc7 21. Ne5 Rf5 22. Bg2 Rxf1+ 23. Rxf1 Qe7 {/\ 24...Ng6} 24. Bh3 (24. Bc1 Ng6) 24... h5 25. Bg2 Ng6 26. Nd3 Bf7 (26... dxc4 27. bxc4 c5 $1) 27. Qf2 b6 $2 {>=} (27... dxc4 28. bxc4 c5 29. Ba3 Bxd4 30. e3 Ne5 $1) (27... b5) (27... Rd7) 28. e4 dxc4 29. bxc4 c5 30. dxc5 (30. d5 $5) 30... bxc5 31. Bxg7 Kxg7 32. e5 $1 Nf8 33. Qf6+ (33. Be4 $5 $36) (33. Qe3 $5) 33... Qxf6 34. exf6+ Kg8 35. Ne5 Nd7 36. Nf3 Nxf6 37. Nxg5 Kg7 38. Re1 Rd7 $1 (38... Re7 $6 39. Re5 Nd7 40. Nxf7 $1 $16) 39. Nxe6+ Bxe6 40. Rxe6 Rd1+ 41. Bf1 a5 (41... Ng4 $5 42. h3 Nh2 $5) 42. Re3 Ng4 43. Ra3 a4 44. h3 Nh2 45. Kxh2 Rxf1 46. Rxa4 (46. Kg2 Rc1 47. Rxa4 Rc3 $14) 46... Rf2+ 47. Kg1 Rc2 48. Ra3 Rxc4 49. Rf3 Rc2 50. a4 Ra2 51. Rf4 Ra3 52. Kf2 Ra2+ 53. Ke1 Ra3 54. Rf5 h4 55. gxh4 Rxa4 1/2-1/2 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.04.15"] [Round "10"] [White "Botvinnik, Mikhail"] [Black "Petrosian, Tigran V"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "D27"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "86"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. d4 d5 2. c4 dxc4 3. Nf3 Nf6 4. e3 e6 5. Bxc4 c5 6. O-O a6 7. a4 {Xb4} (7. Qe2 b5 8. Bb3) 7... Nc6 8. Qe2 cxd4 9. Rd1 Be7 10. exd4 O-O 11. Nc3 Nb4 (11... Nd5) 12. Bg5 Bd7 13. d5 $1 exd5 (13... Nfxd5 14. Bxe7 Nxe7 15. Ne5 Nbd5 16. Nxd5 exd5 17. Bxd5 Nxd5 18. Rxd5 Bg4 19. Qe4 Bf5 20. Qd4 $16) 14. Nxd5 Nbxd5 ( 14... Nfxd5 15. Bxe7 Nxe7 (15... Qxe7 16. Qxe7 Nxe7 17. Rxd7) 16. Ne5 $16) 15. Bxd5 Nxd5 16. Rxd5 Bxg5 17. Nxg5 {/\ 18.Qd3} h6 18. Qd2 hxg5 19. Rxd7 Qf6 ( 19... Qb6 20. a5 Qb3 21. Ra3) 20. Rxb7 Rad8 $44 21. Qa5 Rd6 22. Qb4 Rfd8 23. Rf1 Rd4 (23... Rd1 24. Rb8) 24. Qb3 Rd3 25. Qc2 Rd2 26. Qc7 Qf4 (26... Rxf2 $5 27. Qxd8+ Qxd8 28. Rxf2 f6) (26... Rd1 27. Rb8) 27. Qxf4 gxf4 28. h4 Rc8 29. Rb4 f3 $1 30. gxf3 Rcc2 $44 31. b3 Rb2 32. Kg2 Rd3 33. Rb8+ Kh7 34. Rb7 f6 35. Re1 Rdxb3 36. Rxb3 (36. Ra7 Rb4 37. Ree7 Rxa4 38. Rxg7+ Kh6 $10) 36... Rxb3 37. Re6 Rb4 38. Rxa6 Rxh4 39. Kg3 g5 40. Kg2 Kg6 41. Ra8 Rf4 42. a5 Ra4 43. a6 Kf5 1/2-1/2 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.04.17"] [Round "11"] [White "Petrosian, Tigran V"] [Black "Botvinnik, Mikhail"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "D32"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "82"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. c4 c5 2. Nf3 Nf6 3. Nc3 e6 4. e3 d5 5. d4 Nc6 6. cxd5 exd5 7. Bb5 (7. Be2) 7... Bd6 8. dxc5 Bxc5 9. O-O O-O 10. b3 (10. a3 {/\ 11.b4}) 10... Be6 11. Bb2 Qe7 12. Ne2 $1 Rac8 13. a3 (13. Ned4 $5 Ba3 14. Qe2 $14) (13. Rc1 Ba3) 13... Rfd8 14. Ned4 Bg4 15. Be2 Ne4 16. Qd3 $6 (16. Nxc6 $1 bxc6 (16... Rxc6 $2 17. Ne5) 17. b4 Bd6 18. Nd4 $16) 16... Bd6 {(/\ 17...Nc6, 17...Ne5)} 17. g3 (17. Nxc6 Rxc6 18. Nd4 Bxh2+ $1) 17... Nc5 18. Qb1 Ne4 (18... Qe4 $1) 19. Qd3 Nc5 20. Qd1 (20. Qb1 Qe4 $1 21. Re1 (21. Qd1 Nxd4 22. Bxd4 Bh3 23. Re1 Ne6) 21... Nxd4 22. Nxd4 Bxe2 23. Rxe2 Nd3) 20... Ne6 (20... h5 21. Nh4 $14) 21. Re1 Bc5 22. Nxc6 bxc6 23. b4 Bb6 24. Qa4 $6 (24. Rc1 c5 25. bxc5 Bxc5) (24. Ne5 $142 Bxe2 25. Qxe2) 24... Qe8 $1 25. Rad1 f6 $1 $15 {/\ ...Qh5} 26. Rd2 Qh5 27. Qd1 c5 $5 $36 {/\ 28...c4} (27... a5 $5) 28. Nd4 (28. bxc5 Ba5 29. Nd4 $1 Bxe2 30. Rexe2 Nxc5 (30... Bxd2 $2 31. Nxe6 Re8 32. Nf4 $18) 31. Rc2 Qe8 $14) 28... Bxe2 29. Qxe2 Qxe2 30. Nxe2 Ng5 31. Kg2 Ne4 32. Rdd1 (32. Rc2 $6 cxb4 33. Rxc8 Rxc8 34. axb4 Rc2 $17) 32... cxb4 33. axb4 Rc2 $6 (33... Rc4 34. Bd4 (34. Ba3 Rc2 $1 $17) 34... Rxb4 35. Bxb6 axb6 $44) 34. Bd4 Bxd4 35. Rxd4 Rb2 36. h4 $1 (36. f3 $2 Nc3 37. Kf1 Nb5 $19 {; 37...Na2}) 36... Rc8 $2 (36... Kf7 $5 {/\ g5, h5, Ke6, Rc8-c2 -+}) 37. Rxd5 $10 Rcc2 38. Kf3 Nd2+ 39. Kg2 (39. Kf4 Nc4 40. Rc1) 39... Ne4 40. Kf3 Nd2+ 41. Kg2 Nc4 (41... Nc4 42. Kf1 (42. Rc5 $1 a5 $1 43. Kh3 $1 $10 (43. bxa5 Nxe3+) 43... axb4 44. Nd4 Rc3 45. Nb5) 42... Ne5) 1/2-1/2 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.04.20"] [Round "12"] [White "Botvinnik, Mikhail"] [Black "Petrosian, Tigran V"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "D31"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "105"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. d4 d5 2. c4 e6 3. Nc3 Be7 4. cxd5 exd5 5. Bf4 c6 6. e3 Bf5 7. g4 Be6 8. Bd3 Nd7 9. h3 h5 $1 $17 10. gxh5 (10. Qf3 $6 hxg4 11. hxg4 Bxg4) 10... Ndf6 11. h6 Nxh6 12. Qc2 Nh5 $6 {>=} (12... Qd7 {/\ 13...Bf5}) 13. Be5 f6 14. Bh2 Bd6 15. Bg6+ (15. Bxd6 $142 Qxd6 16. O-O-O) (15. O-O-O {/\ Na4}) 15... Bf7 16. Nf3 Bxg6 17. Qxg6+ Nf7 18. Nh4 Bxh2 19. Rxh2 Qc7 20. Nf3 O-O-O 21. Qg4+ Kb8 22. h4 Nd6 23. O-O-O f5 {Xe5; >=} (23... Rde8 $5 24. Nd2 Ne4 $15) 24. Qg1 f4 25. Ne5 Nf7 26. Ng6 (26. Nd3 $5) 26... Rhe8 27. Rh3 fxe3 28. fxe3 Nf6 29. Rf1 a6 $10 30. h5 Ne4 31. Nxe4 Rxe4 32. Kb1 Nd6 33. Ne5 Re8 34. Rg3 Re7 $138 (34... R8xe5 35. dxe5 Nc4) 35. Rf8+ Ka7 36. Rf1 $2 $138 (36. Qc1) (36. h6 {/\ Rgg8}) 36... Nc4 37. Nxc4 dxc4 38. Rf5 (38. Rc1 $142) 38... Qd7 39. Rff3 c5 40. Rf1 (40. dxc5 $2 Qd3+ 41. Ka1 c3 $17) 40... cxd4 (40... Qb5 $1 41. Ka1 cxd4 (41... c3 42. bxc3 Qd3 43. Rc1 Rxe3 44. Rxe3 Rxe3 45. dxc5)) 41. exd4 Qxd4 (41... Re2 42. d5+ b6 43. Rg2 c3 44. Rxe2 Rxe2 45. Qg6 Rxb2+ 46. Kc1) 42. Rd1 $10 Qxg1 43. Rdxg1 R7e5 44. Rg5 Re1+ 45. Kc2 R1e2+ 46. Kb1 Kb6 47. Rxe5 Rxe5 48. Rxg7 Rxh5 49. Kc2 Rh3 50. b3 Rh2+ 51. Kc3 Rxa2 52. Kxc4 Rc2+ 53. Kb4 {[Flohr]} 1/2-1/2 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.04.22"] [Round "13"] [White "Petrosian, Tigran V"] [Black "Botvinnik, Mikhail"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "E18"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "107"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. d4 Nf6 2. c4 e6 3. Nf3 b6 4. g3 Bb7 5. Bg2 Be7 6. O-O O-O 7. Nc3 Ne4 8. Nxe4 Bxe4 9. d5 (9. Ne1 Bxg2 10. Nxg2 d5 11. Qa4 $1 {- Game 3}) 9... Bf6 $1 10. Ne1 (10. Nd2 Bxg2 11. Kxg2) 10... Bxg2 11. Nxg2 exd5 12. cxd5 c5 13. dxc6 (13. Ne3 $5 d6 (13... g6 14. Nc4) 14. Ng4) 13... dxc6 14. Qc2 c5 15. Rd1 Qe8 16. Bf4 ( 16. Nf4 Nc6 17. Nd5 Nd4 $1 18. Nxf6+ gxf6 19. Rxd4 cxd4 20. Bh6 Qc8 $1 21. Qe4 Rd8 $17) 16... Nc6 17. Bd6 Be7 (17... Nd4 18. Rxd4) 18. e3 Rd8 19. Bxe7 Qxe7 20. Nf4 g6 21. Qa4 (21. Nd5 $142 $6 Rxd5 22. Rxd5 Nb4 $15) (21. Rxd8) 21... Ne5 22. Rxd8 Rxd8 23. Rd1 c4 $1 24. e4 (24. Nd5 Qe6 25. Nf4 Rxd1+ 26. Qxd1 Qc6 27. Nd5 Qd6 $15) (24. Rxd8+ Qxd8 25. Qxa7 g5 26. Ne2 (26. Nh3 Nf3+ 27. Kg2 Qd5 { ; >= 26.Nh5}) 26... Nf3+ 27. Kg2 (27. Kf1 Qd1+ 28. Kg2 g4) 27... Qd5 28. Nc3 $2 Ne1+ 29. Kf1 Qh1+ 30. Ke2 Nd3 $19 {; 28.e4 Qd3! [28...Qxe4 29.Nc3! Nh4++ 30. Kf1] 29.Nc3 Ne1+ 30.Kg1 Qf3! 31.Qb8+ Kg7 32.Qe5+ Kh6 33.Kf1 Nd3}) 24... b5 $1 25. Rxd8+ Qxd8 26. Qxb5 (26. Qc2 $6 Nf3+ 27. Kh1 Qd4 $1 $15) 26... Qd1+ 27. Kg2 Qf3+ 28. Kg1 Qd1+ 29. Kg2 Qf3+ 30. Kg1 Qxe4 31. Qd5 Qxd5 {>=} (31... Qb1+ 32. Kg2 Qxb2 33. Qa8+ Kg7 34. Qxa7 Qb5 (34... c3 35. Qe7 $1) 35. Qd4 Qc6+ 36. Qd5 Qc7 37. Qd4 Kg8 38. Qc3 Qc6+ 39. f3 f6 $16) 32. Nxd5 Nd3 33. b4 cxb3 34. axb3 f5 35. b4 Kf7 36. b5 Ne5 37. b6 a5 38. Kf1 Ke6 39. b7 Nc6 40. Nc7+ (40. Nb6 $5 Kd6 (40... Ke7 41. Ke2 Kd8 42. Nd5) 41. b8=Q+ $10 Nxb8 42. Nc4+ $10) 40... Kd6 41. Na6 $10 a4 42. Ke2 a3 43. Nb4 Nb8 44. Kd3 Kc7 45. Kc2 Kxb7 46. Kb3 Kb6 47. Kxa3 Kc5 48. Kb3 Kd4 49. Kc2 Ke4 50. Kd2 Kf3 51. Ke1 Kg2 52. h4 Kf3 53. Nd3 Nd7 54. Kf1 1/2-1/2 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.04.24"] [Round "14"] [White "Botvinnik, Mikhail"] [Black "Petrosian, Tigran V"] [Result "1-0"] [ECO "D31"] [Annotator "Kasparov,G"] [PlyCount "113"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. d4 d5 2. c4 e6 3. Nc3 Be7 {A relatively modern idea to avoid the classical Carlsbad system and transpose the game into the Queen's Gambit Declined with a knight already developed on f3. This somewhat limits White's opportunities. Eine moderne Idee, um die klassische Abtauschvariante zu vermeiden und die Partie ins Abgelehnte Damengambit mit einem Springer auf f3 zu transponieren. Das schränkt die weißen Möglichkeiten einigermaßen ein.} 4. cxd5 exd5 5. Bf4 c6 6. e3 Bf5 {[#] In dieser Fassung wird die Abtauschvariante für ungefährlich gehalten, da Schwarz seinen weißfeldrigen Läufer aktivieren und somit das wichtigste Problem im Damengambit lösen konnte.} 7. g4 $1 {Botvinnik suddenly causes inconvenience in the black ranks. Botvinnik bringt auf einmal Unruhe in die schwarzen Reihen.} Be6 ({If the bishop stays on it best diagonal Bleibt der Läufer auf seiner besten Diagonale, wird er weiter gejagt:} 7... Bg6 {it will be further chased:} 8. h4 $1 {and that brave pawn is untouchable: und der tapfere Bauer ist unantastbar:} Bxh4 $2 ({After Nach} 8... h5 9. g5 { or oder}) (8... h6 9. Nf3 Nd7 10. h5 Bh7 11. Bd3 {White's substantial gains on the kingside guarantee him a lingering initiative. garantiert der deutliche weiße Vorteil am Königsflügel eine andauernde Initiative.}) 9. Qb3 b6 10. Nf3 ( {Fritz: hier hat mein Analyseprogramm Fritz eine drastischere Lösung parat:} 10. Rxh4 $1 Qxh4 11. Nxd5) 10... Bf6 11. g5 Be7 12. Bxb8 $1 Rxb8 13. Ne5 { with a quick collapse. mit einem raschen Zusammenbruch der schwarzen Stellung: } Rc8 14. Nxc6 $1 Rxc6 15. Bb5 Qd6 16. Qxd5 Qxd5 17. Nxd5 Kd7 18. Rc1) 8. h3 ({ In 1970 in a game with Spassky Botvinnik tried a more aggressive approach: 1970 gegen Spassky versuchte er eine aggressivere Fortsetzung.} 8. h4 $5 { The pawn is still not digestible: Der Bauer ist immer noch ungenießbar:} Bxh4 ({After} 8... Nd7 9. h5 Ngf6 ({In my 1985 match against Karpov I also employed this line. His unusual response: 1985, in der 21. Partie meines Wettkampfs gegen Karpov, habe auch ich diese Variante eingesetzt. Karpovs ungewöhnliche Antwort,} 9... Nh6 $5 {planning to meet zielte darauf ab, 10.f3 mit dem Durchbruch 10...f5 zu begegnen. Das führte zu einer sehr komplizierten Partie, in der Schwarz unter ständigem Druck stand.} 10. f3 {with the breaking} f5 { led to a very complicated game, though Black remained under constant pressure.} ) 10. f3 {despite acting against the classical canons White severely restricted Black's minor pieces and stayed in full control of the board. konnte Weiß, obwohl er gegen die klassischen Lehrsätze verstoßen hatte, die schwarzen Leichtfiguren stark einschränken und das Brett voll unter Kontrolle halten.}) 9. Qb3 b6 (9... g5 $5) 10. Nf3 Be7 11. Bxb8 Rxb8 12. Ne5 Bd7 (12... Rc8 $1 {Yusupov-Gulko}) 13. e4 $1) 8... Nf6 9. Bd3 c5 10. Nf3 Nc6 11. Kf1 $1 O-O 12. Kg2 {[#] White's accomplishments look small, but in modern chess to limit the opponent's chances for active counterplay counts for something. Petrosian chose Die Ausbeute für Weiß sieht nicht gerade eindrucksvoll aus, aber im modernen Schach ist man zufrieden, wenn ein aktives Gegenspiel der anderen Seite verhindert werden konnte. Petrosian spielte} cxd4 ({Later, in another World Championship match, Karpov (as Black) preferred to keep up the tension against Korchnoi with Später, in einem anderen Weltmeisterschaftskampf zog es Karpov als Schwarzer gegen Kortchnoi vor, die Spannung mit} 12... Rc8 13. Rc1 Re8 {but after aufrechtzuerhalten, erlitt aber nach} 14. dxc5 $1 Bxc5 15. Nb5 {he suffered a memorable defeat. eine denkwürdige Niederlage.}) 13. Nxd4 Nxd4 14. exd4 {but couldn't bear the difficulty of a passive defence. konnte aber die Schwierigkeit einer passiven Verteidigungsstellung nicht meistern und verlor nach 57 Zügen.} Nd7 15. Qc2 Nf6 16. f3 Rc8 17. Be5 Bd6 18. Rae1 Bxe5 19. Rxe5 g6 20. Qf2 Nd7 21. Re2 Nb6 22. Rhe1 Nc4 23. Bxc4 Rxc4 24. Rd2 Re8 25. Re3 a6 26. b3 Rc6 27. Na4 b6 28. Nb2 a5 29. Nd3 f6 30. h4 Bf7 31. Rxe8+ Bxe8 32. Qe3 Bf7 33. g5 Be6 34. Nf4 Bf7 35. Nd3 Be6 36. gxf6 Qxf6 37. Qg5 Qxg5+ 38. hxg5 a4 39. bxa4 Rc4 40. a5 bxa5 41. Nc5 Bf5 42. Kg3 a4 43. Kf4 a3 44. Ke5 Rb4 45. Nd3 Rb5 46. Kd6 Kf7 47. Kc6 Bxd3 48. Rxd3 Rb2 49. Rxa3 Rg2 50. Kxd5 Rxg5+ 51. Kc6 h5 52. d5 Rg2 53. d6 Rc2+ 54. Kd7 h4 55. f4 Rf2 56. Kc8 Rxf4 57. Ra7+ 1-0 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.04.29"] [Round "15"] [White "Petrosian, Tigran V"] [Black "Botvinnik, Mikhail"] [Result "1-0"] [ECO "D98"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "115"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. d4 Nf6 2. c4 g6 3. Nc3 d5 4. Qb3 {Botvinnik-Levenfish, 8th URS-ch 1933} dxc4 5. Qxc4 Bg7 (5... Be6 6. Qb5+ Nc6 7. Nf3 Nd5 8. e4 Ndb4 $13) 6. e4 O-O 7. Be2 Nc6 8. Nf3 Nd7 9. Be3 Nb6 10. Qc5 (10. Qd3 f5 $5) 10... Bg4 11. d5 (11. Rd1 Qd6 $132 {Botvinnik-Fischer, Varna (ol) 1963}) 11... Nd7 12. Qa3 (12. Qc4 $5) 12... Bxf3 13. Bxf3 Nd4 14. O-O-O Nxf3 15. gxf3 Nb6 (15... c6 16. dxc6 bxc6 17. Bd4 $14) 16. Qb3 Qd7 (16... Qc8 $5 17. h4 c6 18. d6 exd6 19. Rxd6 Qc7 20. Bf4 Bh6 $1) 17. h4 $1 h5 (17... c6 18. h5 cxd5 19. hxg6 hxg6 20. Bxb6 $1 axb6 21. Nxd5 $16) 18. f4 $1 e6 19. dxe6 Qxe6 20. Qxe6 fxe6 21. Rhg1 Kh7 (21... Bxc3 22. bxc3 $16) 22. Nb5 Rf7 23. Nd4 Re8 {>=} (23... Bxd4 $5 24. Rxd4 Re8 $1) 24. Nf3 Bh6 25. Ng5+ Bxg5 26. Rxg5 Nc4 {>=} (26... Rg8) 27. Rdg1 $2 (27. f5 $3 exf5 28. exf5 Rxf5 29. Rd7+ Kh8 30. Bd4+ Ne5 31. f4 $18) 27... Rg8 28. Kc2 $1 b6 (28... Nd6 $5 29. f3 a6 {/\ ...Rd7, ...Nf7}) 29. b3 Nd6 30. f3 Rd7 31. R5g2 Rdd8 32. a4 $1 Nf7 33. Bc1 e5 34. Be3 exf4 $6 (34... Rdf8) (34... c5 $5) 35. Bxf4 Rd7 36. Rd2 Rxd2+ 37. Kxd2 Rd8+ 38. Ke2 c5 39. a5 $1 Rd7 40. axb6 axb6 41. Ra1 Kg7 42. Ra6 (42. Ra8 $1) 42... Rb7 43. Ra8 Kf6 (43... b5 44. Rc8 c4 45. b4 $1 $16) 44. Rc8 Ne5 45. Ke3 Nd7 46. Rc6+ Kf7 47. e5 Nf8 48. Rf6+ Kg7 49. Ke4 b5 50. Rc6 Kf7 51. Rxc5 Ne6 52. Rd5 Ke7 53. Be3 Rb8 54. Rd6 b4 55. Ra6 Rb5 56. Ra7+ Ke8 57. f4 Kf8 58. f5 1-0 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.05.01"] [Round "16"] [White "Botvinnik, Mikhail"] [Black "Petrosian, Tigran V"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "D27"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "107"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. d4 d5 2. c4 dxc4 3. Nf3 Nf6 4. e3 e6 5. Bxc4 c5 6. O-O a6 7. a4 Nc6 8. Qe2 cxd4 9. Rd1 Be7 10. exd4 O-O 11. Nc3 Nd5 12. Bd3 $1 (12. Ne4) 12... Ncb4 13. Bb1 Bd7 14. Qe4 g6 (14... Nf6 15. Qh4 h6 16. Bxh6 gxh6 17. Qxh6 $16) 15. Ne5 ( 15. Bh6 Re8 16. Ne5 Bf8) 15... Bf6 16. Qf3 Bg7 17. Qg3 (17. Ne4 $5 Rc8 18. Bg5 f6 19. Nxd7 Qxd7 20. Bh4 {Tal}) 17... Be8 18. h4 $1 Nc6 19. Nf3 $1 f6 (19... Qc7 $2 20. Qxc7 Nxc7 21. Bf4 {/\ 22.Bd6}) (19... Qb6 20. h5 $1 Nxd4 21. Nxd4 Bxd4 22. a5 Qa7 23. Nxd5 exd5 24. Bh6 Bg7 25. Bxg7 Kxg7 26. Rxd5 $16) (19... Rc8 20. Nxd5 exd5 21. Bf4) 20. Nxd5 exd5 $2 (20... Qxd5 $5 21. Ba2 Qd7 22. d5 Nb4 $1 $10) 21. h5 $1 Ne7 $1 (21... g5 $2 22. Nxg5 fxg5 23. Qd3 Bg6 24. hxg6 h6 ) (21... gxh5 22. Nh4 Rf7 23. Nf5 Kh8 24. Ra3 $36) 22. hxg6 (22. Re1 $142 gxh5 23. Nh4 {/\ Ra3-e3}) (22. h6 Bh8 23. Bf4 Bd7 (23... g5 24. Nxg5 $1 fxg5 25. Bxg5 Kf7 26. Bxh7) 24. Bd6) 22... Bxg6 23. Nh4 Bxb1 24. Rxb1 Qd7 25. b3 Rf7 26. Qf3 {/\ 27.Ba3, 28.Nf5} f5 27. Qg3 Nc6 28. Nf3 Re7 $1 (28... Re8 29. Bf4 Re4 30. Ng5 Nxd4) 29. Bf4 Re4 30. Ne5 Nxe5 {>=} (30... Qe6 31. Nxc6 Qxc6 (31... bxc6 32. f3 Re2 33. Re1) 32. f3 Re2 33. Rbc1 Qg6 34. Qxg6 hxg6 35. Rc7 b5 $1) 31. dxe5 Re8 32. f3 Re2 33. Re1 Ra2 $6 (33... Rxe1+) 34. Bg5 $138 (34. Rbc1 $5) (34. Rbc1 $142 d4 (34... Re6 35. Bg5 Rg6 36. e6 $1 Rxe6 37. Bf6 $3 Rxf6 38. Rc7 f4 39. Re8+ $1) 35. e6 $1 Rxe6 36. Rc7 Rxe1+ 37. Qxe1 $18) 34... d4 35. Bf6 ( 35. Rbd1 $1) 35... Qf7 $1 36. Rbd1 $1 Qg6 $1 37. Qxg6 hxg6 38. Bxg7 Kxg7 39. e6 $2 (39. Rxd4 $142 $1 Rc8 40. Rd7+ Kh6 41. Kh2 Rcc2 42. Rg1 {/\ Kg3, Rh1+ +/-}) 39... Rc8 $1 40. Kh2 (40. e7 Rcc2 $1 41. e8=Q Rxg2+ $10) 40... Rcc2 41. Rg1 Rd2 42. Rde1 Kf8 43. e7+ Ke8 44. Kg3 d3 45. Re3 $1 (45. Kf4 Rxg2 46. Rh1 Rh2) 45... Rab2 46. Kf4 Rxg2 47. Rd1 Rbd2 48. Rxd2 Rxd2 49. Kg5 Rd1 $1 (49... Rg2+ $2 50. Kf6 d2 $2 51. Rd3 $16) 50. Kf6 (50. Kxg6 $2 Rg1+ 51. Kf6 d2 52. Rc3 Rg6+ $1 $19 ) 50... f4 51. Re4 Rc1 52. Rd4 Rc6+ 53. Kg5 Rc3 54. Kf6 1/2-1/2 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.05.06"] [Round "17"] [White "Petrosian, Tigran V"] [Black "Botvinnik, Mikhail"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "E12"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "78"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. d4 Nf6 2. c4 e6 3. Nf3 b6 4. e3 Bb7 5. a3 {Petrosian-Smyslov, 1961} d5 (5... c5 $1) 6. b4 $146 dxc4 7. Bxc4 Be7 8. Nbd2 O-O 9. Rb1 (9. Bb2 $142 c5 10. dxc5 bxc5 11. b5) 9... Nbd7 10. O-O Rb8 11. b5 c5 $1 12. bxc6 Bxc6 13. a4 Qc7 14. Bb2 Qb7 15. Rc1 a6 (15... Ne4 $5) (15... Bxa4 16. Qxa4 b5 17. Qa1 bxc4 18. Nxc4 Rfd8 19. Ba3 Bxa3 20. Qxa3 $14) 16. Re1 $1 (16. Bxa6 $2 Bxf3 $1 $17) 16... b5 $1 17. axb5 axb5 18. Bd3 Rfc8 19. e4 $1 $14 Nb6 20. Qe2 $14 (20. d5 $6 exd5 21. e5 Ne4 22. Nd4 Nc4) 20... Na4 21. Ba1 Be8 22. Rxc8 Rxc8 23. d5 $5 Nh5 $2 (23... Nc3 $5 24. Bxc3 Rxc3 25. d6 (25. dxe6 fxe6 26. Ng5 Qd7) 25... Bd8 26. e5 Nd5) ( 23... exd5 24. e5 (24. exd5 Nxd5 25. Qe5 f6 26. Qe6+ Bf7 27. Bxh7+ Kf8) 24... Ne4 25. Nxe4 dxe4 26. Bxe4 Bc6) 24. g3 Nc5 (24... Nc3 $5 25. Bxc3 Rxc3 26. Nd4 $1 $16) 25. Nd4 Nxd3 26. Qxd3 Qb6 $2 {>=} (26... Rd8 27. Qf3 Nf6 28. dxe6 fxe6 29. e5 $1) 27. dxe6 $2 (27. e5 $1 {/\ 28.d6!+/-}) (27. e5 exd5 $2 28. Qf5 $18) 27... fxe6 28. e5 Bb4 29. Rb1 $2 {>=} (29. Rd1 $5) 29... Bg6 30. Ne4 Qb7 (30... Rc4 $5) 31. f3 Bxe4 $1 32. Qxe4 (32. fxe4 Rc4 $5) 32... Qxe4 33. fxe4 Bc5 34. Rxb5 g5 35. Kf1 Bxd4 36. Bxd4 Rc1+ 37. Kg2 g4 $1 38. Be3 Rc2+ 39. Kg1 Rc4 ( 39... Rc4 40. Rb8+ Kf7 41. Rb7+ Kg6 42. Re7 Ng7 43. Bg5 Rxe4 44. Bf6 Nh5 45. Rxe6 Nxf6 46. Rxf6+ Kg5 $10) 1/2-1/2 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.05.08"] [Round "18"] [White "Botvinnik, Mikhail"] [Black "Petrosian, Tigran V"] [Result "0-1"] [ECO "D31"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "122"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. d4 d5 2. c4 e6 3. Nc3 Be7 4. cxd5 (4. e4 dxe4 5. Nxe4 Nf6 6. Nxf6+ Bxf6 7. Nf3 c5 $10) 4... exd5 5. Bf4 c6 6. e3 Bf5 7. g4 $5 Be6 (7... Bg6 $2 8. Nf3 Nd7 9. h4 h5 10. g5 $16) 8. h3 Nf6 9. Nf3 Nbd7 (9... c5 $2 10. Qb3 $16) (9... O-O $5 {/\ c5, Nc6<=> Kan}) 10. Bd3 Nb6 11. Qc2 Nc4 12. Kf1 (12. Bxc4 $1 dxc4 13. e4 {/\ 0-0-0, d5+/-|^[+] Boleslavsky, Suetin}) (12. Ng5 Bd7 13. e4 $36) 12... Nd6 13. Nd2 {/\ f2-f3, e3-e4 [+]} (13. Ng5 Bd7 14. e4 (14. Nxh7)) 13... Qc8 { /\ 14...h5! 15.g5? Bxh3+.} 14. Kg2 Nd7 15. f3 g6 16. Rac1 (16. e4 $5 {Tal}) 16... Nb6 17. b3 (17. e4 $1) 17... Qd7 18. Ne2 Ndc8 19. a4 a5 20. Bg3 Bd6 21. Nf4 Ne7 22. Nf1 h5 $1 23. Be2 h4 24. Bh2 g5 $5 25. Nd3 (25. Nh5 Ng8 $8 { Kan, Suetin}) 25... Qc7 $1 (25... Bxh2 $2 26. Nxh2 Qc7 27. f4 $1 {/\ 28.Nf3|^}) 26. Qd2 {/\ 27.Bxd6 Qxd6 28.Rc5+/-} (26. Be5 $5 Bxe5 (26... Rg8 27. f4 $1) 27. dxe5 d4 $1 28. exd4 O-O-O $1 $44) 26... Nd7 27. Bg1 (27. Bd1 $142 {/\ e4, Tal}) 27... Ng6 28. Bh2 Ne7 29. Bd1 b6 30. Kg1 f6 (30... f5 $5 {Tal}) 31. e4 Bxh2+ 32. Qxh2 (32. Rxh2 $1) 32... Qxh2+ 33. Rxh2 Rd8 34. Kf2 Kf7 35. Ke3 Rhe8 $15 { |^[+]} 36. Rd2 Kg7 37. Kf2 dxe4 $1 38. fxe4 Nf8 $1 39. Ne1 Nfg6 40. Ng2 Rd7 41. Bc2 (41. Nh2 $5 Red8 42. Nf3 Ne5 43. Nge1 $1 $10) 41... Bf7 $1 42. Nfe3 $2 (42. Rcd1 $142 {/\ Nfe3=}) 42... c5 $1 43. d5 Ne5 44. Rf1 $2 (44. Nc4 $142 Nc8 ( 44... Nxc4 45. bxc4 Bg6 (45... Nc8 46. e5 Rxe5 47. Bf5 Rd8 48. Bxc8 Rxc8 49. Rb2 $132 {Kan}) 46. Ne3 Nc8 47. Nf5+ Bxf5 48. exf5 Nd6 49. Bd3) 45. Nge3 Bg6 46. Re1) 44... Bg6 45. Ke1 Nc8 46. Rdf2 Rf7 47. Kd2 Nd6 $17 48. Nf5+ $8 Bxf5 49. exf5 (49. Rxf5 $5 {Bronstein}) 49... c4 $1 50. Rb1 b5 $1 51. b4 c3+ $1 52. Kxc3 (52. Kc1 axb4 $17 (52... Nxg4 53. hxg4 h3 $17)) 52... Rc7+ 53. Kd2 Nec4+ 54. Kd1 Na3 $19 55. Rb2 Ndc4 56. Ra2 axb4 57. axb5 Nxb5 58. Ra6 Nc3+ 59. Kc1 Nxd5 60. Ba4 Rec8 61. Ne1 Nf4 {(62.Rh2 Re7! 63.Nc2 Nd3 64.Kb1 Nc5 -+)} 0-1 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.05.11"] [Round "19"] [White "Petrosian, Tigran V"] [Black "Botvinnik, Mikhail"] [Result "1-0"] [ECO "E19"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "131"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. c4 Nf6 2. Nc3 e6 3. Nf3 b6 4. g3 (4. e4 Bb7 5. e5 Ne4 6. Bd3 d5 $10) 4... Bb7 5. Bg2 Be7 6. O-O O-O 7. d4 Ne4 8. Qc2 Nxc3 9. Qxc3 f5 10. b3 Bf6 11. Bb2 d6 12. Rad1 Nd7 (12... Qe7 $10 {Tal-Botvinnik, wch (21) 1960}) 13. Ne1 Bxg2 14. Nxg2 Bg5 (14... Qe7 $5) 15. Qc2 Bh6 16. e4 f4 17. Ne1 $1 (17. gxf4 Bxf4 18. Nxf4 Rxf4 19. f3 {/\ 20.Bc1}) 17... Qe7 (17... Qg5) 18. e5 $1 dxe5 19. dxe5 Rad8 {>=} (19... Rf7 {/\ Nf8-g6 Tal}) 20. Qe2 Qg5 (20... Nc5 $5) 21. Kg2 a5 22. Nf3 Qh5 (22... Qf5 {/\ ...g5}) 23. Ba3 $1 Rfe8 (23... Rf7 24. Qe4 g5 $5) (23... c5 24. Rd6) (23... Nc5 24. Bxc5 bxc5 25. Rxd8 Rxd8 26. Rd1 $1 $16) 24. Rd4 Nb8 25. Rfd1 Rxd4 (25... Nc6 26. Rd7 $1) 26. Rxd4 fxg3 27. hxg3 Qf7 28. Qe4 $1 g6 29. Qb7 (29. Qh4 $5 Kg7 (29... Bf8 30. Ng5 $1 Qg7 31. Bxf8) 30. g4 (30. Rd1 $1 {/\ Rh1!}) 30... c5 31. Rd6 Rf8 32. Qf6+ $1 $16) 29... Bg7 30. c5 $1 bxc5 ( 30... Bf8 31. cxb6 $1 cxb6 (31... Bxa3 32. bxc7 $1 $18) 32. Qxf7+ Kxf7 33. Bxf8 Kxf8 34. Rd6 $18) 31. Bxc5 Nd7 32. Qxc7 Nxe5 33. Qxf7+ Nxf7 (33... Kxf7 34. Nxe5+ Bxe5 35. Rd7+ Kg8 36. Ra7) 34. Ra4 Bc3 35. Rc4 $2 (35. Bd4 $1 $16) 35... Bf6 36. Bb6 Ra8 37. Ra4 Bc3 38. Bd4 Bb4 39. a3 Bd6 $2 {>=} (39... Be7 $5 40. b4 Bd8 41. Bc3 (41. Nd2) 41... Rc8 $1 42. Ne5 $1) 40. b4 Bc7 41. Bc3 Kf8 (41... Ra6 42. b5 (42. bxa5 {/\ Nf3-d2-b3}) 42... Ra7 43. Rc4 (43. Re4 $5 Nd6 (43... Nd8 44. a4 $1) 44. Re5 a4 45. Ng5 Nf7 $1 (45... Rb7 $2 46. Rxe6 Rxb5 47. Be5 $1 $18)) 43... a4 {/\ 44...Rb7}) 42. b5 (42. bxa5 $5 {e.g.} Ke7 43. Nd4 Kd7 44. Nb3 {/\ Rd4+, Rh4}) 42... Ke8 (42... Nd6 43. Bb4 $1 Ke8 (43... Ke7 44. Ne5 $1) 44. b6 Bb8) 43. Rc4 Kd7 44. a4 Rc8 45. Nd2 Nd6 46. Rd4 Ke7 47. Rd3 Nb7 48. Ne4 e5 49. Bb2 Bb6 50. Ba3+ Ke6 51. Ng5+ Kf5 52. Nxh7 e4 53. g4+ $2 $138 (53. Rd5+ $1 Ke6 54. Rg5 Kf7 55. Rg4 Rc2 56. Ng5+ Kf6 57. Nxe4+ {O +-}) (53. Rd7 $1) 53... Kf4 $1 54. Rd7 Rc7 55. Rxc7 Bxc7 56. Nf6 Bd8 $2 (56... Bd6 $1 57. Bxd6+ ( 57. Bc1+ Ke5) 57... Nxd6 $10) 57. Nd7 Kxg4 58. b6 (58. Bf8 $1 {/\ 59.Nc5}) (58. Nc5 $6 Nd6 59. Ne6 Nb7 $1) 58... Bg5 $2 (58... Kf5 $6 59. Nc5 Bxb6 (59... e3 60. fxe3 Bxb6 61. e4+ $1 $18) 60. Nxb7 e3 $1 61. fxe3 Bxe3 62. Nxa5 Ke6) 59. Nc5 Nxc5 60. Bxc5 Bf4 61. b7 (61. Be3 $142 Be5 62. Bd2 Kf5 63. Bxa5 Ke6 64. Bd2 Kd7 65. a5 Kc6 66. Kh3 $18 {(XPe4,g6)}) 61... Bb8 62. Be3 (62. Bb6 Kf5 63. Bxa5 Ke6 64. Bd8 $1 Kd7 65. Bh4 Kc6 66. Bg3 $1 $18) 62... g5 (62... Kf5 63. Kh3 g5 64. Bd2 Ke6 65. Kg4 Kd7 66. Bxg5 Kc7 67. Bf4+ $18) 63. Bd2 Kf5 64. Kh3 Bd6 ( 64... g4+ 65. Kh4 Ba7 66. Bxa5 $1 Bxf2+ 67. Kh5 Bg3 (67... Ba7 68. Bb6 Bb8 69. a5 {/\ a5-a6-a7! +-}) 68. Bb6 {(/\ a5-a6-a7)} Ke6 69. Kxg4 Be5 70. a5 Kd7 71. a6 Kc6 72. Be3 {/\ 72.Be3, Kf5, Kxe4 O}) 65. Bxa5 g4+ 66. Kg2 1-0 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.05.15"] [Round "20"] [White "Botvinnik, Mikhail"] [Black "Petrosian, Tigran V"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "D27"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "42"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. d4 d5 2. c4 dxc4 3. Nf3 Nf6 4. e3 c5 5. Bxc4 e6 6. O-O a6 7. Bb3 (7. a4) (7. Qe2 b5 8. Bb3 Bb7 9. Nc3 Nbd7 10. Rd1) 7... Nc6 (7... b5 $2 8. a4 c4 9. Bc2 { (/\ b2-b3)} b4 10. Nbd2 Qc7 11. Ne5) 8. Qe2 cxd4 9. Rd1 Be7 10. exd4 Na5 11. Bc2 b5 12. Nc3 Bb7 13. Bg5 O-O 14. Rac1 (14. Re1 {/\ 14.Rad1}) (14. d5 Nxd5 15. Nxd5 Bxg5 16. Nb6 Qxb6 17. Bxh7+ $1 Kxh7 18. Nxg5+ Kh6 19. Rd3) (14. Ne5 { /\ 15.Rd3}) 14... Rc8 15. Bb1 Nc4 $10 16. Ne5 Nb6 17. Qd3 g6 18. Bh6 Re8 19. Qh3 Nc4 20. Nxc4 (20. Re1 $5 {/\ 21.Nxf7}) 20... Rxc4 21. Ne2 Qb6 $15 1/2-1/2 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.05.18"] [Round "21"] [White "Petrosian, Tigran V"] [Black "Botvinnik, Mikhail"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "A16"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "19"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. c4 Nf6 2. Nf3 g6 3. Nc3 d5 4. cxd5 (4. d4) 4... Nxd5 5. e4 Nxc3 (5... Nb4 6. d4 Bg4 7. Qa4+) 6. dxc3 (6. bxc3) 6... Qxd1+ (6... Nd7 7. Bc4 Bg7 $2 8. Bxf7+ $1) 7. Kxd1 Bg4 8. Be2 Nd7 (8... Nc6 {/\ 9...0-0-0}) 9. Be3 e5 10. Nd2 (10. h3 Bxf3 11. Bxf3 Bc5 $10) 1/2-1/2 [Event "World-ch24 Petrosian-Botvinnik +5-2=15"] [Site "Moscow"] [Date "1963.05.20"] [Round "22"] [White "Botvinnik, Mikhail"] [Black "Petrosian, Tigran V"] [Result "1/2-1/2"] [ECO "D23"] [Annotator "Bulletin"] [PlyCount "20"] [EventDate "1963.03.23"] [EventType "match"] [EventRounds "22"] [EventCountry "URS"] [SourceTitle "MainBase"] [Source "ChessBase"] [SourceDate "1999.07.01"] [SourceVersion "2"] [SourceVersionDate "1999.07.01"] [SourceQuality "1"] 1. d4 d5 2. c4 dxc4 3. Nf3 Nf6 4. Qa4+ Nc6 (4... c6 5. Qxc4 Bg4 6. Ne5 Be6 7. Qd3 Nbd7 $13) 5. Nc3 (5. e3 e6 6. Bxc4 Bd7 $10) 5... Nd5 6. e4 (6. Qxc4) 6... Nb6 7. Qd1 Bg4 8. d5 Ne5 9. Bf4 Ng6 (9... Bxf3 10. gxf3 Qd6 {(/\ ...Nd3+)} 11. Bg3 g5 12. h4) (9... Bxf3 10. gxf3 Ng6 11. Bg3 Qd7 12. a4) 10. Be3 e6 1/2-1/2